इन्द्रेणीपोष्ट
दिल्ली । नेपाल भ्रमण अगाडि बिहीबार राति दिल्ली पुगेका चिनियाँ विदेश मन्त्री वाङ यिले भारतमा सोचेजस्तो न्यानो स्वागत नपाएको भारतीय मिडियाहरुले जनाएका छन् ।
भारत र चीन दुवै पक्षले यस भ्रमणबारे आधिकारिक रुपमा घोषणा नगरेको हुँदा यसलाई ‘सरप्राइज भिजिट’ पनि भनिएको छ । मन्त्री वाङलाई केहीदिन अगाडि यसबारे प्रश्न गर्दा उनले समय आएपछि जानकारी गराउने मात्र भनेका थिए ।
चीन र भारतका सेनाबीच २०२० मा भएको गलवान झडप पछिको यो पहिलो हाइ–प्रोफाइल चिनियाँ भ्रमण हो । यसकारण पनि दुई देशबीचको यो भेटवार्तालाई महत्वपूर्ण प्रकृतिको मानिएको छ ।
उक्त झडपमा दुवै पक्षले ठूलो क्षति बेहोर्नुपरेको थियो र अहिलेसम्म पनि लदाख क्षेत्रमा सेनाहरुबीचको अवस्था तनावग्रस्त नै रहेको छ ।
यस्तोमा वाङले विशेषगरी सकारात्मक कूटनीतिक अन्र्तक्रियामा र सिमानामा शान्ति कायम गर्नका लागि सैन्य स्तर पुनःस्थापित गराउने सम्बन्धी जोड दिएका छन् ।
यता भारतले चाहिँ स्वीकार्य हुने सम्झौताअनुरुप सिमानाको समस्या हल नभएसम्म चीनसँग पहिले जस्तो सामान्य सम्बन्धमा रहन नसक्ने बताएको छ ।
यसकारण पनि दिल्ली सरकारले पछिल्लो दुईवर्ष चिनियाँ व्यवसायमा कडाइ अपनाएको छ । आयातदेखि लगानीका परियोजना र केही चिनियाँ मोबाइल एपमाथि पनि भारतले प्रतिबन्ध लगाएको छ ।
त्यस्तै युक्रेनमा जारी रुसी हमलाका बीच वाङले भ्रमणको निर्णय गर्नुलाई भूराजनीतिका हिसाबले पनि महत्वपूर्ण मानिएको छ ।
भारत र चीन यो विषयमा एउटै स्थानमा रहेकाले पनि यो समय, दुई देशले आपसी विवाद अन्त्य गर्न सबैभन्दा उत्तम क्षण भएकामा चीन पक्षले जोड दिएको छ ।
अहिलेको परिस्थितिले भारत र चीनलाई शान्ति स्थापकको भूमिका निर्वाह गर्ने सुनौलो अवसर र गम्भीर जिम्मेवारी दिएको भारतीय नेता सुधिन्द्र कुल्कर्नीले पनि यसअघि टिप्पणी गरेका थिए ।
यसो गर्न सकेमा इतिहासमै पहिलोपटक युरोपमा शान्ति स्थापनाका लागि एसियाको भूमिका प्रमुख बन्ने उनले बताएका छन् ।
यस हप्ता चीनको गुवाङछीमा भएको ठूलो विमान दुर्घटना सम्बन्धी मोदीले पीडित परिवारका लागि दुःख तथा समवेदना व्यक्त गर्दै ट्विट पनि गरेका थिए ।
त्यसैले समस्त रुपमा हेर्दा वाङको अचानक भ्रमण दुई देशबीचको तनाव अन्त्य गर्ने राम्रो अवसर रहेको विश्लेषकहरुको तर्क छ । वाङ यि आज साँझ तीन दिनका लागि नेपाल पनि आउँदैछन् ।
