काठमाडौं ।  आजको व्यस्त जीवनमा, स्वस्थ रहनु एउटा ठूलो चुनौती बनेको छ। अस्वस्थ खानपान र खराब जीवनशैलीका कारण मधुमेह, मोटोपना र उच्च रक्तचाप जस्ता स्वास्थ्य समस्याहरू सामान्य बन्दै गएका छन्। यस्तो अवस्थामा आफ्नो स्वास्थ्यको लागि केही समय निकाल्नु धेरै आवश्यक छ। यसका लागि पौडी खेल्नु एक राम्रो विकल्प हो। यो पूर्ण शरीरको व्यायाम हो, जसले समग्र स्वास्थ्यलाई राम्रो अवस्थामा राख्छ।

‘एजिङ यूएस’ जर्नलमा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार, हरेक दिन २० मिनेट मात्र पौडी खेल्नाले दिमागलाई तिखो बनाउन र स्मरणशक्ति बढाउन मद्दत गर्छ। इङ्गल्याण्डको सबैभन्दा ठूलो पौडी संगठन ‘स्विम इङ्गल्याण्ड’ द्वारा गरिएको एक अध्ययन अनुसार, पौडी खेल्नेहरूमा मुटु रोग÷स्ट्रोकबाट मृत्युको जोखिम ४१ प्रतिशत कम हुन्छ र पौडी नखेल्नेहरूको तुलनामा अकाल मृत्युको जोखिम २८ प्रतिशत कम हुन्छ।

पौडी खेल्नुका अनगिन्ती स्वास्थ्य लाभहरू छन्। यसले शरीरको लगभग हरेक भागको मांसपेशीलाई सक्रिय बनाउँछ। पौडी खेल्दा हात, खुट्टा, ढाड र पेट लगायत शरीरका लगभग सबै मांसपेशीहरू एकसाथ काम गर्छन्, जसले क्यालोरी छिटो जलाउन मद्दत गर्छ।

पानीमा शरीरको तौल कम हुने भएकाले जोर्नीहरूमा कम दबाब पर्छ। यसले गठिया र जोर्नी दुख्ने समस्याबाट पीडित मानिसहरूलाई राहत दिन्छ। पानीमा पौडी खेल्दा मन शान्त हुन्छ, जसले तनाव र चिन्ता कम गर्छ।

नियमित पौडी खेल्नाले तपाईंलाई राम्रो निद्रा लाग्छ। हार्वर्ड विश्वविद्यालयको एक अनुसन्धान अनुसार पौडी खेल्दा शरीर र दिमाग दुवै स्वस्थ रहन्छ। ‘साइन्स डाइरेक्ट’ मा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार पौडी खेल्दा फोक्सो बलियो हुन्छ। पौडी खेल्नुका अन्य धेरै स्वास्थ्य लाभहरू छन्।

यी हुन् पौडी खेल्दा शरीरलाई हुने फाइदाहरु

१, एकसाथ पुरै शरीर एक्सरसाइज हुन्छ
२, राम्रो निद्रा पर्छ
३, तौल घटाउन मद्धत गर्छ
४, जोर्नीको दुखाईबाट राहत मिल्छ
५, फोक्सोको स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक
६, हड्डी र मांसपेशिहरु बलियो बनाउँछ
७, मुटुलाई स्वास्थ्य राख्छ
८, तनाव कम गर्छ ।

दिनमा कति समय पौडी खेल्ने ?

यो व्यक्तिको उमेर, स्वास्थ्य अवस्था र तन्दुरुस्तीमा निर्भर गर्दछ। शुरुवातकर्ताहरूले १५–२० मिनेटबाट सुरु गर्नुपर्छ र बिस्तारै यसलाई बढाउँदै लैजानुपर्छ। सामान्यतया मानिसलाई स्वस्थ रहन ३०–४५ मिनेट पौडी खेल्नु पर्याप्त हुन्छ।

यदि तपाईं तौल घटाउन वा आफ्नो फिटनेस सुधार गर्न पौडी खेल्दै हुनुहुन्छ भने, तपाईं यसलाई ४५–६० मिनेटसम्म बढाउन सक्नुहुन्छ। तर थकित महसुस हुँदा भने रोकिनु पर्छ।

लामो समयसम्म पौडी खेल्दा कुनै साइड इफेक्ट हुन्छ ?

वास्तवमा, पौडी खेल्दा धेरै कम साइड इफेक्ट हुन्छन्। यद्यपि, केही मानिसहरूलाई लामो समयसम्म पौडी खेल्दा केही समस्या हुन सक्छ।

–पोखरीको पानीमा क्लोरिन हुन्छ। यसले केही मानिसहरूलाई एलर्जी हुन सक्छ।
–लामो समयसम्म पोखरीमा बस्दा छाला सुख्खा हुन सक्छ।
–क्लोरिनयुक्त पानीले आँखा जलन गराउन सक्छ।
–कानमा संक्रमण हुन सक्छ।
–गलत प्रविधि प्रयोग गरेर पौडी खेल्दा काँध वा घाँटी दुख्न सक्छ।
–दमबाट पीडित व्यक्तिहरूलाई सास फेर्न गाह्रो हुन सक्छ।

पौडी खेल्ने सबैभन्दा राम्रो समय कुन ?

यो पूर्णतया तपाईंको रोजाइ र दिनचर्यामा निर्भर गर्दछ। केही मानिसहरू बिहान पौडी खेल्न मन पराउँछन् किनभने यसले उनीहरूलाई दिनभरि ऊर्जावान महसुस गराउँछ।

केही मानिसहरू भने काम पछि साँझ पौडी खेल्छन् ताकि उनीहरूले तनाव कम गर्न र राम्रो निद्रा पाउन सकून्। तपाईं पोखरीको उपलब्धता र आफ्नो सुविधा अनुसार समय छनौट गर्न सक्नुहुन्छ। गर्मीयाममा, दिनको सबैभन्दा गर्मी समय बाहेक जुनसुकै समयमा पौडी खेल्न सकिन्छ।

कुन स्वास्थ्य अवस्थाहरूमा पौडी खेल्नबाट बच्नुपर्छ ?

यदि कुनै विशेष स्वास्थ्य समस्या छ भने पौडी खेल्न सुरु गर्नु अघि डाक्टरसँग परामर्श गर्नु राम्रो हुन्छ। यसबाहेक, केही स्वास्थ्य अवस्थाहरूमा पौडी खेल्नबाट बच्नुपर्छ।

–यदि खुला घाउ वा संक्रामक रोग छ भने
–श्वासप्रश्वासको समस्याबाट पीडित भएमा
–मुटु रोगबाट पीडित हुनुहुन्छ भने
–कानमा संक्रमण भएमा
–यदि कुनै छाला रोग छ भने।

– दैनिक भाष्करबाट